Bij mijn kersverse diploma van de fotovakschool zat een mooie cijferlijst; alleen voor het vak retoucheren had ik een vier. De examenopdracht had bestaan uit het retoucheren van een zwart-witfoto waar iemand met een spijker overheen was gegaan. Het boeide me helemaal niet om die foto te retoucheren. Het irriteerde me wel dat retouche mijn slechtste vak was. Ik besloot me in de praktijk bij te scholen voordat ik (top) fotograaf zou worden. Bij fotowinkel Couleur in de Leidsestraat te Amsterdam stapte ik naar binnen en vroeg of ze mij retoucheren konden leren. In de kelder werden oude beschadigde foto’s opgeknapt en geretoucheerde pasfoto’s gemaakt. De pasfotonegatieven op 6 x 9 cm vlakfilm werden met een potlood zo bewerkt dat rimpels en oneffenheden verdwenen als sneeuw voor de zon. De gerimpelde dametjes kwamen er weer als jonge vrouwen uit te zien en bestelden de pasfoto’s  jaren later nog opnieuw, want alle negatieven werden, op naam, in oude schoenendozen bewaard. De vreemdste verzoeken om foto’s te retoucheren passeerden de revue. Zo ontdekte ik in de bak met werk een foto van een naziofficier in uniform waarvan we alle nazi kenmerken weg zouden retoucheren. Alle knopen en insignes moesten weg, alleen de belachelijke nazipet konden we niet afzetten. De Tweede Wereldoorlog heb ik niet meegemaakt en ik verwonderde me erover dat  een vrouw in 1978 nog een nazi foto van haar broer wil laten retoucheren. Mijn leermeester, de heer Zeevaarder, zou mij leren hoe je deze foto kon retoucheren. Uit diverse foto’s sneed hij stukjes, in de juiste tint en gradatie, gestript van hun papieren achterlaag en plakte deze precies met tipjes lijm over de knopen en insignes. Hierna mocht ik een 8 x 10 inch negatief met hooglichtmasker maken. In deze praktijkles leerde ik het negatief zo te retoucheren dat je op een papieren chamois contactafdruk er niets meer van zag. De heer Zeevaarder spoelde al mijn retouche van het negatief en maakte een nieuwe afdruk waarop de plakrandjes op de knopen en insignes zichtbaar waren. Deze afdruk verkocht hij zonder blikken of blozen aan de klant. Ik snapte er niets van en vroeg aan mijn leermeester waarom hij niet de perfect geretoucheerde foto had verkocht. Toen volgde een zeer wijze les. ‘Jongen, je hebt de oorlog niet meegemaakt maar het verleden kun je nooit wegretoucheren’,  zo sprak Gerardus Zeevaarder.

.

.Dit verhaal is ook uitgegeven in het boek “de Beste Les” ISBN  9789043017039

.